کاروانسرای قصر بهرام جاذبه دیدنی قلعه بلند

بعد از مسجد جامع ورامین، روستای قلعه بلند قرار دارد. روستایی که وجه تسمیه آن به وجود یک قلعه تاریخی مربوط به قبل از اسلام در این روستا برمی گردد که امروز فقط بخشی از آن باقی مانده است.

در نیمه شمالی این روستا و پس از عبور از سیاه کوه و پشت سر گذاردن پیچ و خم های مسیر، قصر بهرام در میانه تپه ماهورهایی پراکنده خودنمایی می کند و بالاخره قصر پیدا می شود.

جنگل اولنگ در فاصله 85 کیلومتری شمال شاهرود در امتداد جنگل‌های ابر و قطری قرار دارد و از شمال به جنگل‌‌های استان گلستان، از شرق، غرب و جنوب به ارتفاعات حوضه آبریز شهرستان شاهرود محدود می‌شود.

 منطقه‌ی سمنان، از نظر توپوگرافی نیز بخش زیادی از عرصه به‌صورت تپه ماهور با شیب متوسط و پستی و بلندی‌های زیادی بوده که در بخش‌‌های شمالی به آبریز دریای خزر در استان گلستان منتهی می‌شود.

ارتفاع این اراضی حدود 3100 تا 3200 متر از سطح دریاست و در واقع بر روی یال‌های جداکننده‌ی دو حوضه‌ی آبریز شمالی و جنوبی رشته کوه البرز شرقی در منطقه خیج شاهرود مستقر است.

 

سفر به جنگل یخ‌ ها

 

سفیدآب سنگی شاه عباس

 

کمتر شهری را در ایران می توان پیدا کرد که بزرگ باشد و ردی از کاروانسراهای شاه عباسی در آن به چشم نخورد.

کاروانسراهایی که به دستور شاه عباس صفوی ساخته شدند و اگر بنا به مقایسه بود، می شد عبارت کاروانسراهای زنجیره ای شاه عباسی را در مقابل هتل های زنجیره ای هیلتون برای آنها به کار برد!

میامی از شهرهای استان سمنان است.  جمعیت این شهر بر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۴٫۳۵۴ نفر بوده است...

رویابینی با چشمانی باز

بگذار این بار وارونه زندگی کنی. بی‌هیچ منطقی روی ابرها راه بروی، بخوابی،

فصل دیگری را زندگی کنی، از دریچه دیگری برای یافتن و پیدا شدن. بی‌شک تا گم نشوی هرگز پیدا نمی‌شوی. باید معنی گم شدن را بدانی تا بتوانی معنی یافتن و پیدا شدن را بفهمی. مگر غیر از این است. چه می‌دانی اینک گم شده‌ای یا پیدا.

 

لحظه ای شگفت در جنگل ابر

استان سمنان هم کویری است و هم کوهستانی. هم می توان از طریق آن به کویر مرکزی و حتی ریگ جن راه یافت و هم می توان به ارتفاعاتش رفت و از جنگل زیبایی مانند جنگل ابر حض لازم را برد.

 این استان علاوه بر جاذبه های ناشناخته گردشگری که دارد، آثار تاریخی زیادی از جمله مقبره های عرفا را نیز در خود جای داده است. با این وجود با آنکه از نظر بعد مسافت به تهران، پایتخت 12 میلیون نفری ایران نزدیک است اما آنچنان که باید و شاید گردشگران به آن توجه نمی کنند.

جنگل ابر

جنگل ابر قسمتی از قدیمی ترین و زیباترین جنگل های هیرکانی است که با گونه های گیاهی و جانوری نادر، یکی از منحصر به فردترین زیست بوم های ایران محسوب می شود. این جنگل با 35 هزار هکتار وسعت در ادامه جنگل های سرسبز شمال کشور و در حدود 50 کیلومتری شمال شرق شهر شاهرود در استان سمنان و در مسیر جاده شاهرود به آزادشهر و در استان گلستان در کنار روستای ابر قرار دارد و به دلیل اینکه در اغلب مواقع فضای این جنگل را اقیانوسی از ابر فراگرفته به این نام مشهور است.

خیلی دور نیست. فقط با طی کردن 335 کیلومتر از تهران به دامغان می‌رسید و در دل تاریخ غوطه‌ور می‌شوید. در این شهر می‌توانید نشانه‌هایی از چند هزار سال تاریخ را بیابید.

دامغان جزو آن  شهرهایی است که شاید بارها در مسیر سفرهای مختلف گذرتان بیفتد و پسته‌های خندان آنقدر نمایان شوند که ساعتی را هم برای استراحت و خرید کردن توقف کنید ولی این بار مقصد اصلی همان شهر دامغان است. شهری که از شمال توسط کوه‌های البرز مرکزی و از جهات دیگر توسط کویر محصور شده است. بنای اولیه این شهر را به هوشنگ، نبیره کیومرث نسبت داده‌اند. مورخان معتقدند، این شهر از شهرهای قدیمی ایران بوده و به روایتی محل اولیه شهر صددروازه است.

شاید کمتر کسی باشد که نام بایزید بسطامی را تاکنون نشنیده باشد. مشهورترین عارفی که با جمله مشهور انالحق خود الهام‌بخش شاعران و عارفان بسیاری در قرون و اعصار شد. ‌بایزید بسطامی که به سلطان العارفین نیز مشهور است، در قرن دوم هجری در شهر بسطام در استان سمنان امروزی دیده به جهان گشود.

بایزید از عارفانی روشن ضمیر بود که مردم همعصر وی از درک زلالی و شکوه روح وی عاجز بودند و روایت است که وی را از شهر بیرون انداختند و بایزید از آنها پرسید: جرم من چیست؟ و هنگامی که در پاسخ شنید که گفتند تو کافر هستی لبخندی زده و گفت خوشا به سعادت شهری که کافرش من باشم.

امروزه اگر حال و هوای زیارت مقبره و صومعه و محل زندگی این عارف مشهور و نامدار ایرانی را دارید که آوازه شهرت وی از مرزهای امروزین ایران فراتر رفته و بسیاری از شرق‌شناسان دنیا درباره وی به تحقیق و پژوهش پرداخته‌اند، باید به استان سمنان و شهر بسطام در نزدیکی شاهرود سفر کنید.

فکر کنید وسط کویر خشک و گرم و سوزان، از تنگه ای بگذرید که نامش بلبل است. وسط یک سرزمین هموار و پست و خاک آلود، از تنگه ای بگذرید که نامش برج است! این تضادهای شیرین را فقط در کویر لوت ایران می توانید ببینید. جایی که دو تنگه آبرفتی بُرج و بلبل تبدیل به پدیده‌های شگفت انگیز لوت شده اند.

وجود دشت های وسیع عاری از گیاه وپهنه های شنی وتوده های ماسه بادی وانواع لکه های کویری که معرف وضعیت عمومی لوت است، این ذهنیت را تقویت می کند که لوت سرزمین مسطح و بی دروپیکری است که صرفا دارای پدیده های همگون دشتی است. اما وجود ناهمواری های گوناگون وعوارض های طبیعی منحصر بفرد، نشان از تنوع پدیده های بیابانی در لوت دارد.

فکر کنید وسط کویر خشک و گرم و سوزان، از تنگه ای بگذرید که نامش بلبل است. وسط یک سرزمین هموار و پست و خاک آلود، از تنگه ای بگذرید که نامش برج است! این تضادهای شیرین را فقط در کویر لوت ایران می توانید ببینید. جایی که دو تنگه آبرفتی بُرج و بلبل تبدیل به پدیده‌های شگفت انگیز لوت شده اند.

 وجود دشت های وسیع عاری از گیاه وپهنه های شنی وتوده های ماسه بادی وانواع لکه های کویری که معرف وضعیت عمومی لوت است، این ذهنیت را تقویت می کند که لوت سرزمین مسطح و بی دروپیکری است که صرفا دارای پدیده های همگون دشتی است. اما وجود ناهمواری های گوناگون وعوارض های طبیعی منحصر بفرد، نشان از تنوع پدیده های بیابانی در لوت دارد.

جنگل ابر یکی از دست نخورده ترین جنگل های ایران است که در ادامه جنگل های سرسبز شمال ایران، یکی از منحصر به فردترین زیست بوم های ایران محسوب می شود. جنگل ابر در 45 کیلومتری شمال شاهرود در استان سمنان و در مسیر جاده شاهرود به علی آباد، در پشت روستای ابر قرار دارد. جنگل ابر در منطقه ای قرار دارد که از ضخامت کوه های البرز کاسته می شود و ابرهای گرفتار در پشت این دیواره از لابه لای دره ها به سمت جنوب سرازیر می شوند؛ به همین خاطر تقریبا از بعدازظهر تا نیمه های شب با سرد شدن هوا چنان می نماید که جنگل به روی ابرها سوار شده است.ابرها آنقدر به درخت ها نزدیک اند که به نظر می رسد می توان در میان ابرها گشت و گذار کرد و به باور بسیاری از گردشگران یکی اززیباترین چشم اندازهای طبیعت ایران محسوب می شود. 

 اگر قصد تجربه ای متفاوت از سفر، لمس کویر، تماشای ابر، رصد ستارگان و ... را دارید، استان سمنان گزینه مناسبی است. سمنان‌ در فاصله‌ ۲۲۱ كيلومتري‌ تهران بر سر راه‌ خراسان واقع‌ شده‌ است‌.

آتشگاه‌ سمنان‌
اين‌ آتشگاه‌ در محله‌ اسفنجان‌ سمنان‌ قرار دارد. اين‌ آتشكده‌ و آتشگاه‌ به‌ دوره‌هاي‌ قبل‌ از اسلام‌ مربوط‌ است‌ و در حال‌ حاضر، خرابه‌هايي‌ از آن‌ باقي‌ مانده‌ است.

عمارت ابراهیم خان (شکارگاه ملاده )
در روستاي‌ ملاده‌ سمنان‌ دو عمارت‌ بزرگ‌ و دو طبقه‌ زيبا به‌ فاصله ‌حدودا ۵۰ متري‌ از يكديگر قرار گرفته‌اند. مصالح‌ اصلي‌ بنا از خشت‌ و آجر و نماي‌ آن‌ آجري‌ است‌. معماري‌، نوع‌ گچ‌بري‌ روي‌ ديوارهاي‌ اتاق‌ها، ايوان ها و طاق نماها و نقاشي‌هاي‌ زيبا دارد كه‌ شومينه‌هاي‌ كوچك‌، زيبايي‌ آن‌ را دو چندان‌ كرده‌ است‌. سر در اصلي‌ اين‌ ساختمان ها از جنس‌ چوب‌ است‌. بالاي‌ سردر ساختمان‌ غربي‌ سال‌ تعمير بنا را سال‌ ۱۳۱۰ هجری قمری نوشته‌اند. اين‌ بناها در سال‌ ۱۲۸۷ قمري‌ به‌ همت‌ ابراهيم‌ خان‌ حاكم‌ دو دانگه‌ و چهاردانگه‌ براي‌ سكونت‌ شخصي‌ احداث‌ شده‌اند.

 
جاده هاي مشهد هميشه پر از مسافران مشتاقي است که براي رسيدن به شهر طلايي عجله دارند. اما شايد بد نباشد اين بار  که راهي مشهد مقدس شديد، کمي بين راه توقف کنيد و زيبايي هاي مسير را هم ببينيد. در ميانه مسير تهران ـ مشهد به شهر و استاني مي‌رسيد كه در حاشيه كوير تفتيده لوت، شب‌هاي خنك و آسمان پرستاره‌اش هر مسافري را به اقامت و لذت بردن از سكوت وآرامش آن دعوت مي‌كند.

اگر اهل تماشای بناهای تاریخی هستید و عادت دارید از گلچین تاریخی های هر شهر دیدن کنید، پیشنهاد می کنیم یک سفر کوتاه به سمنان داشته باشید تا بتوانید آرامگاه پیر علمدار را در این استان و در شرق شهر دامغان ببینید.

آرامگاهی که در محله خوریا نزدیک مسجد جامع و مدرسه حاج فتحعلی بیگ قرار دارد و در آن محمد بن ابراهیم پدر ابو حرب بختیار ملقب به پیر علمدار، حاکم ایالت قومس به سلطنت محمد غزنوی دفن شده است.

ملاقات با تاريخ در بلنداي کوهستان

از آنجا كه ايران در گذشته همواره مورد هجوم دشمنان قرار مي‌گرفته، شاهان دستور ساخت بناهايي عظيم و مستحكم را مي‌دادند تا بتوانند از خود، خانواده، حكومت و شهرشان دفاع كنند. برخي از اين بناها كاربرد نظامي داشته و بعضي براي امنيت كشاورزان و روستاييان بوده است، اما همه آنها تنها شاهدان جنگ‌ها و خونريزي‌هاي تاريخ به حساب مي‌آيند. در اين شماره از چمدان به ده قلعه ديدني ايران نگاهي داريم.

قلعه گردكوه يا گنبدان دژ

كهنسال‌ترين و پرصلابت‌ترين قلعه‌ كوهستاني ايران در 81 كيلومتري دامغان قرار دارد؛ قلعه‌اي كه با داشتن استحكام دفاعي، غيرقابل تسخير و در طول تاريخ بسيار پراهميت بوده است.

براساس افسانه‌ها اسفنديار مدتي به دستور گشتاسب در اين قلعه زنداني بوده است.

پس از آن‌كه قلعه الموت به وسيله سلجوقيان محاصره شد، حسن صباح كودكان و فرزندان خود را به گرد كوه فرستاد و 40‌سال آنجا زندگي ‌كرد.

تپه باستانی سنگ چخماق در منطقه بسطام، یکی از مناطقی است که از سال ۱۳۴۸ توسط پروفسور ماسواد، مورد شناسایی قرار گرفت
این تپه‌ها در حاشیه شمالی شهر بسطام و در 6 کیلومتری شاهرود واقع شده‌اند و این حوزه دارای دو منطقه تپه‌ای در نواحی شرقی و غربی است.

بسطام و گردشگری عارفانه

 بسطام، شهر کوچکی که در شش کیلومتری شاهرود قرار دارد محل دفن یکی از عارفان بزرگ یعنی بایزید بسطامی است.

بسطام شهر آرامی است و از همه مهمتر اینکه این شهر هم مانند شاهرود پر است از چنارهای تنومند که در فصل پاییز برگ ریزان دارند و بلوار اصلی شهر و کوچه پس کوچه ها را رنگی کرده اند. به ویژه بلوار اصلی شهر که از جاده منتهی به بسطام و البته بارگاه بایزید بسطامی می شود.
 بارگاه بایزید بسطامی دور میدان اصلی شهر قابل دیدن است. بسطام در هفت کیلومتری شمال شاهرود قرار دارد و درباره آن نوشته اند که «بستان های بسیار، میوه های نیکو، روستاهای مصفا و جامع ظریف» داشت. بسطام امروزین نیز چنین است.
باغ هایش مصفا و مسجد جامعش به غایت زیباست. افزون بر این، آرامگاه مردی را دربر گرفته که شهرت خود را مدیون اوست: «بایزید بسطامی» اینکه در روزگاران کهن می گفتند: هیچ کس از اهل بسطام عاشق نمی شود و اگر عاشقی در آنجا قدم نهد چون از آب آن بنوشد عشق از دلش بیرون خواهد رفت، اشاره ای بود به طریقت بازید که تنهاه به یک عشق می اندیشید: عشق حق. مهمترین آثار دیدنی شهر مجموعه بایزید بسطامی و بقعه امامزاده محمدبن جعفر صادق، مسجد جامع، برجه کاشانه و برج و باروی شهر.

 مجموعه بایزید بسطامی

شهرستان میامی، شرقی‌ترین شهرستان استان سمنان در مسیر تهران به مشهد است، این شهرستان از شمال با استان‌های گلستان و خراسان شمالی، از شرق به استان خراسان رضوی و از غرب با شهرستان شاهرود همسایه است و بالغ بر 50 هزار نفر جمعیت دارد.