قلعه کنگلو، دژی مستحکم در میان کوه های البرز

دژ کنگلو با بهره گیری از تکنیک های معماری دوره ساسانی- اشکانی ساخته شده است. فرم طاق و ساختار ظاهری این دژ می تواند یاد آوری طراحی غار دژ اسپهبد خورشید در همین منطقه و قلعه‌دختر فیروزآباد، کاخ سروستان و مجموعه تخت سلیمان در دیگر نقاط ایران باشد.

سامان توفیق، سرپرست پروژه ملی غار- دژ اسپهبد خورشید وضعیت قلعه کنگلو را این‌گونه به خبرنگاران توضیح می‌دهد:

«قلعه کنگلو در جنوب رشته‌کوه «خرورو» با ارتفاع سه هزار و ۶۲۰ متر قرار دارد اما بومیان این منطقه را چکل به معنی چکادکوه و صخره دست‌نیافتنی می‌نامند و دلیل انتخاب این نام هم این است که چکل آنقدر بلند است که خورشید هر روز برای طلوع از زیر آن بالا آمده و در هنگام غروب از یال غربی چکل پایین می‌رود.»

…

……….

از جمله جذابیت های این دژ مستحکم می توان به وجود سازه‌های چهارگوش و بقایای اندودکاری اشاره نمود که نشان دهنده امکانات و محدودیت های ذخیره آب و مایعات به کمک این ابزار هاست. همچنین کاوشگری های باستانی منجر به کشف تعدادی گورهای باستانی شده که متعلق به عهد آهن و دوره ساسانی می باشد.

سامان توفیق همچنین در صحبت های خود به نوع معماری قلعه کنگلو اشاره نموده و گفته است: «این قلعه مربوط به دوره ساسانی است و مصالح به‌کار رفته در آن از جنس سنگ و گچ نیم‌کوب دلیل محکمی بر این ادعاست.»

…..

………..

وجود اندود گچ و خاکی که حاوی اکسید آهن است در مصالح این دژ باعث ایجاد نمایی سرخرنگ شده است که البته بنا به شرایط اقلیمی مقداری از این سرخی کاسته شده است.
توفیق در پاسخ به این سوال که آیا کشفیات خاصی از کاوشگری های این قلعه باستانی بیرون آمده است یا خیر عنوان نمود که یک انگشتر با نگینی منقوش به کلمه فرح به معنی خوشبختی و شادکامی در این کاوشگری ها یافته اند. همچنین وی اشاره نمود بنا بر محل قرار گیری این دژ که خط راس قلعه کنگلو دقیقا با وسط رشته‌کوه «خرو نرو» تنظیم شده و با توجه به پلان و فرم خاص این دژ، این احتمال  وجود دارد که از این منطقه برای کاربرد نجومی و بررسی‌های اخترشناسان و محققان استفاده می ‌شده است.

………

به آخر ایران خوش آمدید/ سفر به جنگل حرا با طعم شوریده و حلوا

در منتهی الیه جنوب شرقی ایران، درآخرین نقطه مرزی آنجا که شهرستان چابهار به خط تماس با مرز پاکستان می رسد، بندری کوچک و قدیمی قرار گرفته که چند صباحی است برای سرمایه گذاران کشورمان نامی آشنا شده است. آنجا گواتر است؛ بندری آن سوی ناکجای جغرافیای تاریخ.
گواتر تکه کوچکی از سرزمین بلوچستان است. بلوچستان زادگاه تنها دونلی نواز جهان، بلوچستان زادگاه دادشاه و گواتر برگوشه ای از گستره این خاک همچنان ایستاده است و خوابش نمی‌برد.

…………………..

………………….

قدیمی‌ترین سند ایرانی، کتیبه های میخی  داریوش، نام این سرزمین را «ماکا» ضبط کرده است. بعد از اسلام این سرزمین «مکران» نام گرفت که درحال حاضر منطقه جنوبی بلوچستان نیز به نام «مکران» معروف است.

……………………………..

……………….

مردان و زنان گواتر، بلوچ بوده و ارتباط خویشی با همنوعان خود در گوادر پاکستان دارند. کدخدای گواتر سندی دست نویس، به سال ۱۳۰۹ هـ . ق در دست دارد که «لشگرخان سردار زهی» حاکم گواتر در زمان ناصرالدین شاه، ۲۵ هزار هکتار از زمین های گواتر تا دشت بریس را به اجدادش فروخته است.

……………

……………………

«کچو»، «بریس»، «کوشات» و «پسابندر» را هم باید پشت سر بگذاری تا به گواتر و خلیج آن برسی. گواتر روستایی است که فقط خیابان‌هایش جدول‌بندی شده‌اند اما آسفالت ندارد. همه با هم قوم و خویشند و بلوچ. همه صیادند. آنها ماهی «حلوا» و «شوریده» صید می‌کنند. برای ماهی حلوا ظهر می‌روند به دریا و تور می‌اندازند و بامداد تور را جمع می‌کنند. برای صید شوریده نیز عصر راهی دریا می‌شوند و بامداد تور را جمع می‌کنند. گواتر و جنگل‌های «حرا»یش آخر ایرانند!«کچو»، «بریس»، «کوشات» و «پسابندر» را هم باید پشت سر بگذاری تا به گواتر و خلیج آن برسی. گواتر روستایی است که فقط خیابان‌هایش جدول‌بندی شده‌اند اما آسفالت ندارد. همه با هم قوم و خویشند و بلوچ. همه صیادند. آنها ماهی «حلوا» و «شوریده» صید می‌کنند. برای ماهی حلوا ظهر می‌روند به دریا و تور می‌اندازند و بامداد تور را جمع می‌کنند. برای صید شوریده نیز عصر راهی دریا می‌شوند و بامداد تور را جمع می‌کنند. گواتر و جنگل‌های «حرا»یش آخر ایرانند!
 

……………

…………………..

لذیذترین ماهی‌های جنوب؛ کشورمان را اینجا،  صیادان «گواتر»، آخرین نقطه ایران در جنوب شرقی کشور صید می‌کنند. برای رسیدن به گواتر باید کوه‌های مینیاتوری را پشت سر بگذاری و بعد به ناگاه دریای آبی به استقبالت می‌آید. جاده‌ای که از چابهار به گواتر ختم می‌شود جاده‌ای باریک است.

…………..

……………….

گواتر که در جنوب شرقی ایران، آخرین آبادی است، هم اکنون به یکی از قطب های امیدبخش در افزایش صادرات غیرنفتی تبدیل شده است.

 باغ جهان نما یکی از کهن‌ترین باغ‌های شیراز

این باغ در دوره فرمانروایی آل مظفر و آل اینجو بسیار سرسبز و آباد بوده است به طوری که در اشعار حافظ از صفا و سرسبزی آن سخن به میان آمده است. این باغ همانند سه باغ ارم، دلگشا و تخت قراچه که از باغ‌های مشهور شیراز می‌باشند، پیش از حمله تیمور گورکانی در نهایت آبادانی بوده است و ابن عربشاه مورخ دوره تیمور در عجایب المقدور این باغ را «زینت‌الدنیا» نامیده است.

…………..

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

باغ جهان نما در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز مورد توجه واقع شد به طوری که همانند آن را در اطراف سمرقند که زادگاه تیمور بوده است، احداث نموده و آن را «جهان نما» نامیدند. این باغ در دوره صفویه نیز از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در سفرنامه شاردن به آن اشاره شده است اما پس از انقراض سلسله صفویه که ناامنی کشور را فرا می‌گیرد، این باغ تقریباً ویران می‌شود. با روی کار آمدن کریم خان زند این باغ بازسازی شده و عمارت وسط آن ساخته می‌شود. کریم خان این باغ را در سال ۱۱۸۵ هجری قمری حصارکشی کرد و در اطراف عمارت، خیابان‌کشی‌های زیبا و درختکاری مفصلی ایجاد کرد. پس از دوره زندیه، در دوره قاجاریه نیز باغ جهان نما یکی از باغ‌های آباد و باشکوه به شمار می‌رفته و عمارت باغ محل پذیرایی از مهمانان حکومت بوده است. در باغ جهان نما انواع درختان سرو و کاج کهنسال، مرکبات و درختان میوه دیده می‌شوند.

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

………………

در داخل باغ جهان نما عمارتی به شکل هشت ضلعی دیده می‌شود. این عمارت دارای ۴ شاه‌نشین در چهار گوشه بنا می‌باشد و میان شاه‌نشین‌ها، اتاق‌های دو طبقه قرار دارند. این عمارت دارای نمای آجری است و در گذشته پنجره‌های چوبی داشته است که توسط مالک خصوصی آن برداشته شده و به جای آن پنجره‌های آهنی نصب گردیده است. در داخل عمارت یک حوض از سنگ مرمر یکپارچه نیز وجود دارد.باغ جهان در حال حاضر در اختیار صدا و سیمای شهر شیراز است.

…………..

…………

باغ جهان نما در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز مورد توجه واقع شد

……….

……………………..

باغ جهان نما در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز مورد توجه واقع شد

………………..

……………….

باغ جهان نما در دوره فرمانروایی آل مظفر و آل اینجو بسیار سرسبز و آباد بوده است

………………

پیرغار مکانی دیدنی در شهرستان فارسان

کتیبه‌های پیرغار بر روی تخته سنگی در کوهپایه‌ای از رشته کوه زاگرس قرار دارد و متن آن، خلاصه‌ای از واقعه مشروطیت را بیان می‌کند و همچنین تاثیر سرداران و قهرمانان بختیاری در این واقعه ملی را شرح می‌دهد. علی اکبر دهخدا نوشتن لغت نامه خود را از قلعهٔ سردار اسعد واقع در چلیچه و جونقان همچنین قلعهْ دزک آغاز کرد.

………………..

…………………..

………………

از دیگر جاذبه‌های دیدنی منطقه پیرغار، آبشار زیبای پیرغار است که یکی از زیباترین آبشارهای فصلی ایران و استان چهارمحال بختیاری است و به علت وجود چشمه‌ها و رودخانه‌های این استان نسبت به استان‌های دیگر مدت زمان بیشتری جاری می‌باشد و این آبشار در محیط طبیعی شگفت انگیزی واقع شده است که آبشار نامش را از غاری آهکی و ناشناخته می‌گیرد که دارای اهمیت تاریخی می‌باشد و آبی که از آبشار پیرغارسرازیر می‌شود کشتزارهای روستای ده چشمه را نیز سیراب می‌نماید.

……………..

…………….

از مسیرهای ایجاد شده در کوه می‌توان با یک کوه پیمایی متوسط خود را به بالاترین نقطه آبشار و در ادامه مسیر با دنبال کردن آب به سرچشمه آن رسید. روستای ده چشمه روستایی سرسبز و جنگلی که به دلیل طبیعت زیبا و بکر و وجود کتیبه‌های ارزشمند تاریخی، در فهرست آثار تاریخی ایران قرار گرفته است. این روستا در فصل‌های بهار و تابستان، روزانه پذیرای صدها گردشگر علاقه مند است. روستای ده چشمه، از توابع ولسوالی فارسان واقع در استان چهارمحال و بختیاری است. این روستا با ارتفاع ۲۰۰۰ متر از سطح دریا، در جنوب غربی فارسان قرار دارد و از غرب و جنوب به کوه لاخرسان محدود می‌شود. روستای ده چشمه، دارای اقلیمی خشک و معتدل است. در بهار و تابستان، آب و هوای آن ملایم و مطبوع است و زمستان‌های آن، سرد و خشک است. مردم روستای ده چشمه با گویش بختیاری سخن می‌گویند.روستای ده چشمه.

……….

……………

اقتصاد روستای ده چشمه بر فعالیت‌های زراعی، باغداری و مالداری استوار شده است. گندم، جو، یونجه و شبدر از مهمترین محصولات زراعی و هلو و سیب درختی، انگور، بادام و چارمغز (گردو) از مهمترین محصولات باغی روستای ده چشمه به شمار می‌روند. فرآورده‌های لبنی نظیر شیر، ماست، مسکه یا کره محلی، روغن حیوانی و دوغ روستای ده چشمه نیز از شهرت خاصی برخوردار است. گروهی از مردم این روستا به فعالیت‌های خدماتی، و پرورش زنبور عسل اشتغال دارند. بافت انواع قالی و قالیچه نیز ازجمله فعالیتهای زنان به شمار می‌رود که درکنار فعالیت‌های زراعی و دامی به تولید و بافت آن اشتغال دارند. مهمترین سوغات روستای ده چشمه، عسل، فرآورده‌های لبنی، خشکبار و میوه جات و ماهی قزل آلای پرورشی است. طبیعت زیبا، باغات سرسبز و انبوه و وجود گردشگاه مصفای پیرغار با کتیبه‌های حک شده بر کوه آن، قلعه خان و شیرسنگی موجود در روستا، ده چشمه را به یکی از جذاب ترین روستاهای ولایت چهارمحال و بختیاری تبدیل کرده است.

…………

…………

گردشگاه پیرغار در جنوب روستای ده چشمه و در ارتفاعات اطراف روستا واقع شده است. چندین چشمه جوشان از این غار آهکی سرازیر می‌شود. بر روی قسمتی از کوه، سه سنگ نبشته به زبان فارسی کنده کاری شده که در آن لشکرکشی سردار اسعد بختیاری به تهران و نقش طوایف بختیاری در انقلاب مشروطه، شرح داده شده است. درمجموع گردشگاه ” پیرغار ” با چشمه پر آب، آبشار زیبا و درختان سرسبز در فصول مختلف سال بالاخص بهار و تابستان، گردشگران و طبیعت دوستان بسیاری را به خود جلب می‌کند

 تصاویرجالب از یک شهر اسرار آمیز

تا سال ۱۳۸۱ هیچ اطلاعات مستندی از این مجموعه به لحاظ سیستم دفاعی و پناهگاهی از آن در دست نبود و به دخمه های اسرار آمیز شهرت داشت.
راه‌های ورود به داخل این مجموعه به شکل مخفی در منازل یا داخل قلعه خشتی در مجاور شهر و یا محل‌های پر جمعیت و داخل کانال‌های پایاب‌هایی که از زیر خانه‌ها و برای گذر آب قنات ایجاد شده، چاه‌های داخل مساجد و باغ‌ها و بازارها و هر جایی که در زمان حمله دشمن امکان دسترسی سریع و فرار ساکنان را فراهم می‌کرده، ایجاد شده است.

………….

………….

در طول مسیر شهر زیر زمینی اطاق‌هایی به ابعاد مختلف برای اسکان موقت حفاری کرده‌اند. در بدنه اطاق‌ها تعدادی تاقچه مشاهده می‌شود. هر اطاق ۱۸۰سانتی متر ارتفاع دارد.
اطاق‌ها به شکل تو در تو و با راهروهای زاویه‌دار که دید مستقیم را با فضای بعدی از بین می‌برد، ساخته شده است. در ۲۰سانتی متری زیر سقف و به فاصله ۱متر در تمام بدنه اطاق‌ها حفره‌هایی برای قرار دادن چراغ‌های پیه سوز جهت تامین روشنایی فضاها تعبه شده است.

…………….

…………..

در بدنه دیوار اطاق‌ها و در بعضی از آنها چاهک‌هایی مشاهده می‌شود که به سختی می‌توان وارد آن شد؛ ارتفاع این چاهکها ۳تا ۵متر است که راه ارتباطی به طبقات بعدی است.

……………………….

………….

با توجه به تو در تو بودن فضاها هیچ گونه مشکل تنفسی احساس نمی‌شود و این یکی از شگفتی‌های داخل این مجموعه است.

آب مصرفی و شرب ساکنین داخل شهر زیر زمینی توسط راه‌های مخفی که به پایاب‌های مرتبط به رشته قنات‌ها بوده و از زیر زمین می‌گذرد تامین می شد.این فضاها نه تنها در سطح زیرین شهر گسترده شده بلکه تا حصار بیرون شهر و حتی شهر تاریخی و تالار نیاسر راه دارد.