خورشید پنهان جهرم

قلعه تاریخی «تبر» در شهرستان جهرم که یکی از معروفترین قلعه های ایران است که هنوز هم بکر و دست نخورده باقی است. قلعه ای در منطقه کوهستانی و صعب العبور «تبر» که در زمان ناصرالدین شاه قاجار از سال 1275 تا 1294هجری قمری به محل استقرار راهزنی به نام فضل علی تبدیل شده بود!

قلعه تبر از محدوده شهر بیرون است ولی فاصله چندانی تا شهر ندارد و روی تاریخ جهرم اثرات عمیقی گذاشته است. لسترنج درباره این قلعه می نویسد: «قلعه عظیمی است که تا شهر پنج فرسخ فاصله دارد و آن را قلعه خورشید می گویند و معروف می باشد این قلعه را خواجه الملک وزیر مشهور سلجوقیان تجدید و تعمیر کرد و بانی اصلی آن خورشید حاکم جهرم در زمان خلفای اموی بود.»

 

خورشید پنهان جهرم

این قلعه که به قلعه خورشید یا خورشه هم معروف است از جاده اصلی فاصله دارد و به همین دلیل مسیر دسترسی به آن دشوار است و گردشگران کمی از وجود آن با خبر می شوند. با این حال، حتی این متروک ماندن هم چیزی از اهمیت قلعه تبر کم نمی کند و این قلعه را یکی از معروفترین قلعه های ایران لقب می دهد.

 

خورشید پنهان جهرم

 

در سال 1294 قوام الملک شیرازی به دستورشاهزاده فرهاد میرزا معتمد الدوله به قلعه «تبر» حمله کرد و راهزنی که در آن سکونت داشت، کشته شد. در فارسنامه ناصری، جلد 2 ،ص 1625 آمده است: «قوام الملک در نیمه شبی با پای پیاده با آن که از یک پا عاجز بود،جان خود را بر دست گذاشته از همه پیش افتاد و توپ کوچک و قورخانه و چریک عرب و بهارلو که همه داوطلب از جان گذشته بودند، در عقب انداخت و توپ را با طناب گذرانیده و به سر کوه ده مرده رسیدند و فورا سنگری در برابر سنگر اسکندری بستند و بعد از روشنی صبح چند تیر توپ انداختند و فضل علی که گمان نداشت توپ به سر ده مرد رسد از نارنج قلعه از راه چاه به رگ اول آمده، تفحص سنگر و جماعت خود را کرده، به دروازه آمد که باز چند تیر توپ به دروازه انداختند و قدری از برج دروازه، خراب گردید و سه چهار نفر از گلوله توپ کشته شدند و از اتفاقات آنکه فضل علی یکی از آن سه چهار نفر بود،پس اهل سنگر اسکندر هم از گلوله توپ شکستند و چریک از ده مرده به سنگر اسکندری در رگ اول در آمدند...»

 

خورشید پنهان جهرم

 

برای دیدن قلعه تبر باید به سه فرسنگی شیراز سفر کنید و به طرف جنوب مایل به مشرق بروید. کوه تبر، به شکل تک کوهی جدا افتاده خودنمایی می کند که چشمه کوچکی از نزدیکی آن جریان دارد. از این قلعه، این روزها یک برج گچی، چندین غار، پلکان و آب‌انبار مخروبه به جا مانده اما در میان مردم محلی هنوز به عنوان یکی از جالب ترینآثار تاریخی جهرم شناخته می شود.